+387 60 32 93 486 casopis@vrelo.ba

Vrelo, god. I, br. 2. 2021.

Prilikom čišćenja srednjovjekovne nekropole uz aktivno pravoslavno groblje na lokalitetu Svetosavlje, nedaleko od sela Slavljevići, pokušali smo o ovoj nekropoli saznati nešto više iz postojeće literature.

Jasminko Mulaomerović

Ovaj članak možete čitati i u PDF, uskoro…

PDF

Do sada nepoznati ukrasi sa stećka iznad dječijeg groba nekropole Svetosavlje, Slavljevići

Dječiji stećak, zapadna strana

Katalog stećaka Š. Bešlagića (Bešlagić 1971) ne navodi ovu nekropolu, već samo nekropolu smještenu zapadno od pravoslavnog groblja na jednoj glavici, a koja sadrži 82 stećka: 36 ploča, 34 sanduka i 12 sljemenjaka. Također navodi da stećci nisu ukrašeni. Podatke o ovoj nekropoli sakupila je Ljubica Mladenović iz Muzeja grada Sarajeva (fusnota 182. na str. 178).
U radu o stećcima Trnova i okolice Š. Bešlagić (1967) izostavlja nekoliko nekropola kao što su nekropola u samom mjestu u savremenom pravoslavnom groblju te nekropole iznad Ilovica, na Rogoju, u Govedovićima, Durakovićima i dvije nekropole u Slavljevićima.
M. Wenzel u svojoj knjizi o ukrasima na stećcima (Wenzel 1965) ne navodi među lokalitetima selo Slavljeviće, već selo Govedoviće i stećke sa ukrasima: krsta sa lokaliteta Četoselje, Govedovići, Sarajevo (str. 114-115, tabla XXIX, 28r); dvostruke spirale sa lokaliteta Govedovići, Trnovo (str. 194-195, tabla XLIX, 6); cik-cak linije sa lokaliteta Govedovići, Sarajevo (str. 234-235, tabla LVIII, 19) … i ukras lova na jelene na nišanu (str. 406-407, tabla CXI,11). Za ova tri lokaliteta M. Wenzel je stavila napomenu „Đ.B.“ što su inicijali za Đuru Baslera, tada radnika u Zavodu za zaštitu spomenika kulture u Sarajevu i vjerovatno se radi o podacima iz njegovog terenskog dnevnika. Svi pobrojani ukrasi ne nalaze se na nekropoli u Govedovićima već na velikoj nekropoli na lokalitetu Svetosavlje kod Slavljevića. Osim navedenih ukrasa dvostruke spirale i krsta u krugu na stećku iznad dječijeg groba, na užim stranama ovog stećka se nalaze ukrasi rozete sa 9 krakova i vrlo stilizovane ljudske figure sa lukom i strijelom. Ove ukrase nije uočio Đuro Basler.
Četvrti ukras – scena lova nalazi se na nišanu na raskrsnici puteva za Durakoviće i Slavljeviće iznad Govedovića, preuzet iz rada V. Ćurčića (1943) o starinskom oružju.

Literatura

Bešlagić Š., 1967. Trnovo : Srednjovjekovni nadgrobni spomenici. Naše starine XI: 101-135.

Bešlagić Š., 1971. Stećci : Kataloško-topografski pregled. Sarajevo: “Veselin Masleša”, 497 str.

Ćurčić V., 1943. Starinsko oružje u Bosni i Hercegovini. Glasnik Zemaljskog muzeja LV: 21-225 + table I-XXIV.

Wenzel M., 1965. Ukrasni motivi na stećcima : Ornamental Motifs on Tombstones from Medieval Bosnia and Surrounding Regions. Sarajevo: „Veselin Masleša“, 453 str.

Ukras koji uokviruje krovnu stranu stećka

Dio nekropole

Nekropola stećaka kod Slavljevića (Trnovo)

Pogled na nekropolu sa sjeverne strane